Trafo ve yüksek gerilim tesislerinin kontrol ve düzeninin sağlanması aşamasında ilgili personele ihtiyaç duyulur. Buna göre Elektrik Mühendisleri Odası ve Serbest Mali Müşavir, Yüksek Gerilim Hattı ve Trafo merkezlerinin bulunduğu tesislerde, gerekli belge ve niteliklere sahip en az bir adet çalışanın bulunmasını zorunlu kılmaktadır.
Yönetmelikte belirli sınırlamalar özellikle yüksek gerilim değerleri üzerinden verilmiş olup; 1000 Volt ve üzeri gerilim ile enerji hatları merkezlerinin ilgili yönetmeliğe göre en az bir Elektrik Mühendisinin bulundurulması gerekiyor. Ayrıca şart tutulan bir diğer kriter ise Trafo İşletme Sorumluluğu belgesidir. Bu belgeye sahip ve diğer eğitim niteliklerini de karşılayan kişiler, ilgili işletmelerin 1000 volt üstü yüksek gerilim ya da trafo merkezlerinde, işletme sorumlusu olarak görev yapabilirler.
Resmi gazetede yayımlanmış olan EMO Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri İşletme Sorumluluğu Yönetmeliği amaç olarak ilgili tesisteki can ve mal kaybının önüne geçilmesi, aynı zamanda olası ekonomik zararın da önlenmesini hedef alır. Bu nedenle sorumlu kişi için eğitim düzeyi önemli bir kriter olup, Elektrik Mühendisliği yada eş değer yüksek öğretim lisans programlarından mezun olmak gerekmektedir.
Trafo İşletme Sorumlusu Nasıl Olunur?
Trafo İşletme Sorumlusu görevlisi olmak için gerekli şartlar ilgili yönetmelikte belirtilmiştir. Buna göre kişinin sağlaması gereken bazı eğitim ve belge koşullarının yanında, uyması gereken iş koşulları da bulunuyor.
● Elektrik Mühendisi Olmak
● Tam gün tam yıl esasına göre çalışmak
● Trafo ya da yüksek gerilim işletme sorumluluğu belgesine sahip olmak
● İlgili işletmeye bağlı çalışan olmak
● Tesis düzeneği hakkında yeterli bilgiye sahip olmak
Trafo İşletme Sorumlusunun Görevleri Nelerdir?
Görevler ilgili yönetmelikte daha çok ilgili tesisin genel olarak güvenliğinin sağlanmasını ön görür. Buna göre tesisin durumunu incelemesi, kontrol altında tutmasını sağlamak için yapabileceği çeşitli işlemlerin yanında, bu işlemlerin de işletme sahibine raporlanması görevini yerine getirir.
Buna göre;
● Trafo işletme sorumlusu; ilgili yasalara uygun, işletme sahibi ve ilgili kuruluş için bir sorumluluk almış olur.
● Yüksek Gerilim Trafo tesislerinin düzenli bir şekilde denetiminin yapılarak, sorunsuz bir şekilde çalıştığından emin olmalıdır.
● Yüksek gerilim hücrelerinde bulundurulması gerekli olan tek hat şeması da bizzat trafo işletme sorumlusu tarafından hazırlanmalı ve asılmalıdır.
● Manevra yönergelerinin hazırlanması, manevra ile ilgili oluşabilecek aksaklıklara yer verilmemesi açısından ilgili tesis yada işletme içerisinde çalışan diğer personellerin bilgilendirilmesi de trafo işletme sorumlusunun görev alanındadır.
● Güvenlik kontrolünün sağlanması, bunun için bulundurulması gereken standart güvenlik ekipmanlarının eksikliği halinde işletme sahibine rapor ile sunularak, eksiklik ve açıkları gidermek.
Trafo işletme sorumlusu genel olarak YG hatlarındaki işleyiş, güvenlik ve düzeni sağlamasının yanında, ilgili çalışma ve verilerin işletme sahibine raporlanmasını da sağlayarak, yönetimin bilgilendirilmesini sağlar. Bu nedenle hazırlanacak rapor önemlidir.